Dược sĩ tuyệt đối không nên bỏ qua các tương tác thuốc phân theo từng nhóm như dưới đây !
22.07.2020
1. Thuốc tác động bệnh nhiễm
Macrolid
- Erythromycin, troleandomycin, roxithromycin,… tương tác với Nhóm thuốc trị đau nửa đầu chiết xuất từ alkaloid nấm cựa gà (ergotamin, DHE) gây co mạch, hoại tử.
- Làm gia tăng nồng độ một số thuốc: Theophyllin, carbamazeoin, warfarin, estrogen, thuốc ngừa thai,…
Aminoglycosid
- Sử dụng Aminiglycosid và kèm các yếu tố sau gia tăng độc tính trên thận: Thuốc lợi tiểu, thuốc độc thận như vancomycin, amphotericin B, cefaloridin, cisplatin.
Cyclin
- Tạo phức chelat với các ion kim loại hóa trị 2, 3: Không uống chung hoặc cách xa khoảng 2 – 3 giờ với các Antacid.
- Barbiturat, phenytoin, rifampin giảm thời gian bán thải của thuốc.
Chloramphenicol
- Tăng nồng độ của các thuốc dùng chung: Kháng vitamin K (warfarin, dicourmarin), SU hạ đường huyết (tolbutamid, chlorpropamid)
Quinolon
- Tạo phức với các cation hóa trị 2, 3: không uống chung hoặc cách xa khoảng 2 3h với các antacid
- Chất acid nước tiểu làm giảm hiệu lực, chất kiềm hóa nước tiểu làm tăng hiệu lực các quinolon đường tiểu (acid nalidixic, rosoxacin)
Kháng nấm griseofulvin
- Giảm tác dụng của thuốc ngừa thai
Kháng nấm echinocandin
- Dùng chung cyclosporin tăng men gan
Acyclovir
- Acyclovir kết hợp với AZT (zidovudin) gây chứng buồn ngủ nặng.
2. Thuốc tác động trên hệ hô hấp
Dẫn chất cystein
- Tăng nồng độ 1 số kháng sinh kèm theo: Amoxicillin, cephalosporin, macrolid.
- Không nên phối hợp thuốc long đờm, tiêu nhầy (acetylcystein, bromhexin,..) với thuốc giảm ho (opioid, dextromethorphan) làm tắc nghẽn đờm nhầy ở phế quản.
Theophyllin
- Erythromycin, ciprofloxacin, allopurinol: Tăng nồng độ theophyllin.
- Phenobarbital, phenytoin: Giảm nồng độ theophyllin.
Kháng histamin H1
- Tăng tác dụng ức chế thần kinh khi dùng chung: Thuốc ngủ, rượu.
- Tăng hiệu lực các thuốc trầm cảm 3 vòng.
3. Thuốc tác động hệ tiêu hóa
- Antacid làm thay đổi pH dạ dày, sucralfat bao màng bảo vệ dạ dày: Giảm hấp thu nhiều thuốc, nên sử dụng cách xa các thuốc với nhau
- Dẫn chất prostaglandin (misoprostol, enprostil) giảm hấp thu antacid
- Cyclin, fluoroquinolon tạo phức chelat với antacid
- Chất hấp phụ trị tiêu chảy (kaolin, pectin) cản trở hấp thu 1 số thuốc: digoxin
4. Thuốc horrmone
Sulfonylurea
- Tăng tác dụng hạ đường huyết khi sử dụng chung: IMAO, probenecid
- Giảm tác dụng hạ đường huyết khi sử dụng chung: corticoid, thuốc ngừa thai
Metformin
- Ngưng trước khi dùng chất cản quang 2, 3 ngày
Testosteron
- Tương tác thuốc với warfarin
Estrogen và các thuốc tránh thai
- Giảm tác dụng khi sử dụng chung: Phenobarbital, carbamazepin
- Dùng kháng sinh: Không chuyển hóa được thành dạng có hoạt tính, dùng biện pháp tránh thai dự phòng thêm kèm với uống thuốc.
5. Thuốc tác động an thần, gây ngủ
Benzodiazepin
- Rượu làm tăng hoạt tính ức chế thần kinh trung ương của nhóm Benzodiazepin.
- Valproate dùng với benzodiazepin gây loạn thần.
Barbiturat
- Tăng ức chế thần kinh trung ương khi dùng chung với rượu.
- Tương tác với các thuốc chuyển hóa qua CYP (được nêu ở các phần trên).